Xuất khẩu được xem là hướng phát triển quan trọng của
ngành xi măng thời gian tới. Ảnh: Đức Thanh
Năng
lực sản xuất một số mặt hàng vật liệu xây dựng nước ta như gạch ốp lát
các loại, kính xây dựng, xi măng… đã vượt nhu cầu tiêu dùng trong nước.
Trong khi đó, sản phẩm vật liệu xây dựng Việt Nam
dù đã xuất khẩu sang rất nhiều quốc gia, nhưng kim ngạch chưa đạt
ngưỡng 500 triệu USD/năm. Đó là những thông tin được Thứ trưởng Bộ Xây
dựng Nguyễn Trần Nam chia sẻ tại Hội thảo “Xúc tiến xuất khẩu vật liệu xây dựng Việt Nam: Thực trạng, định hướng và giải pháp” do Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Công thương vừa tổ chức tại Hà Nội.
Theo
Bộ Xây dựng, chưa đầy 10 năm trước, Việt Nam còn phải nhập khẩu rất
nhiều chủng loại vật liệu xây dựng để phục vụ nhu cầu trong nước, nhưng
hiện giờ, ngành công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng đã phát triển
mạnh cả về quy mô lẫn sản lượng. Năng lực sản xuất gạch ốp lát đã lên
tới 368 triệu m2/năm, kính xây dựng đạt 142 triệu m2/năm, xi măng trên
100 triệu tấn… Bộ Xây dựng khuyến cáo, nếu không nhanh chóng có những
giải pháp tổng thể về mặt vĩ mô và doanh nghiệp không có chiến lược cụ
thể cho từng thị trường, thì trong vài năm tới, vật liệu xây dựng dư
thừa không biết bán đi đâu.
Ông
Nguyễn Trần Nam cho rằng, bên cạnh lý do liên quan đến cơ chế, chính
sách, hỗ trợ của Nhà nước cho công tác xuất khẩu còn hạn chế do nguồn
lực tài chính có hạn, thì nguyên nhân lớn hơn là sự chủ quan của các
doanh nghiệp khi chưa mạnh dạn tìm kiếm thị trường xuất khẩu. Các doanh
nghiệp vật liệu xây dựng cũng chưa có được mặt hàng xuất khẩu chủ lực và
chưa có được thị trường xuất khẩu lớn.
Trong
bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang chật vật tìm kiếm đầu ra cho vật liệu
xây dựng, thì một thông tin đáng lưu ý được Vụ Thị trường châu Phi, Tây
Á, Nam Á (Bộ Công thương) chỉ ra là, thị trường Trung Đông đang có nhu
cầu lớn về vật liệu xây dựng.
“Với
tổng trị giá các dự án xây dựng tại Trung Đông trong 2 năm 2009 - 2010
đã lên tới hơn 3.100 tỷ USD, nên việc cung cấp vật liệu xây dựng cho thị
trường này đã trở nên hấp dẫn với tất cả các nhà cung cấp trên thế
giới”, ông Lý Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Phi, Tây Á, Nam Á
cho biết.
Theo
ông Hùng, xây dựng là một trong những lĩnh vực đang bùng nổ tại Trung
Đông. Nhờ có nguồn thu ngoại tệ từ ngành công nghiệp dầu khí, các nước
Trung Đông đang đẩy mạnh đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt tại Các
Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất, Ả-rập Xêút và Qatar.
Để
cung cấp vật tư, thiết bị cho các dự án tại Trung Đông, hầu hết các
loại vật liệu xây dựng đều được nhập khẩu. Với năng lực nội địa, các
nước Trung Đông chỉ sản xuất các sản phẩm xi măng siêu nhẹ, giúp làm
giảm giá thành xây dựng từ 40% xuống còn 30%. Vì vậy, đây là tín hiệu
khả quan cho các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, nhất là xi
măng, xuất khẩu sang Trung Đông.
Trong khi đó, châu Phi cũng là thị trường tương đối mở với các sản phẩm vật liệu xây dựng xuất khẩu của Việt Nam.
Tuy nhiên, theo khuyến cáo của Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, khả năng
thanh toán tại thị trường châu Phi còn hạn chế, nên các doanh nghiệp cần
thận trọng để tránh bị mắc bẫy lừa đảo. Để tránh rủi ro khi làm ăn với
đối tác châu Phi, các doanh nghiệp có thể cân nhắc bán với giá rẻ hơn
đôi chút, song thanh toán cần được đảm bảo chắc chắn.
Sau
châu Phi, một số thị trường châu Á, như Thái Lan, Trung Quốc… cũng được
đánh giá là có nhiều tiềm năng cho xuất khẩu vật liệu xây dựng, đặc
biệt là xi măng. Những năm gần đây, Trung Quốc đã đóng cửa khoảng 600
nhà máy xi măng và sắp tới sẽ cho đóng cửa một loạt nhà máy xi măng nữa
do lo ngại về môi trường. Trong khi đó, tại Thái Lan, năng lực sản xuất
của ngành xi măng theo công suất thiết kế là 60 triệu tấn/năm, nhưng
hiện chỉ phát huy được 50% công suất, nên có nhu cầu nhập khẩu xi măng
và clinker rất lớn. Thực tế đó đang mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp xi
măng Việt Nam chào hàng và tìm kiếm đối tác.
Đại
diện Thương vụ Việt Nam tại Trung Đông cho biết, cùng với tốc độ xây
dựng tại Trung Đông đang gia tăng mạnh mẽ, thì đòi hỏi của thị trường
giàu tiềm năng này cũng làm cho việc cung cấp vật liệu xây dựng có tính
cạnh tranh gay gắt.
Theo: Báo đầu tư