Tính chất của sợi nấm.

Nấm là chất tái chế chính trong tự nhiên. Chúng tạo ra các enzym hỗ trợ quá trình phân hủy chất hữu cơ, chuyển hóa nó thành khoáng chất. Thông thường, nấm phát triển tốt nhất trong môi trường bóng râm và ẩm ướt. Giống như một tảng băng trôi; phần nấm có thể nhìn thấy trên mặt đất chỉ chiếm một phần nhỏ của cây. Bên dưới mặt đất, nấm phát triển rễ dài như sợi chỉ được gọi là sợi nấm; đây là những sợi trắng cực kỳ mỏng phát triển theo mọi hướng, tạo thành một mạng phức hợp phát triển nhanh chóng.

Khi nấm được cấy vào một nơi thích hợp, sợi nấm hoạt động; như keo, kết dính chất nền và biến nó thành một khối rắn. Chất nền này có thể bao gồm mùn cưa, gỗ xay, rơm rạ; các phế phẩm nông nghiệp khác nhau hoặc các vật liệu tương tự khác; nếu không thì có thể trở thành chất thải.

2. Các nghiên cứu vật liệu nấm trong thiết kế, xây dựng

2.1. Sợi nấm có thể làm ra tấm cách nhiệt

Critical Concrete, một tổ chức chuyên nghiên cứu khoa học vật liệu xây dựng tại Bồ Đào Nha; đã tìm ra phương pháp chế tạo tấm cách nhiệt từ sợi nấm. Trước hết, các nhà khoa học sử dụng các chất thải nông nghiệp; như dăm gỗ, mùn cưa, lúa mì và vỏ lúa mì làm môi trường nuôi cấy. Nấm được trồng trong những chiếc khuôn nhỏ với bề mặt phẳng phiu; không gồ ghề hay trầy xước nhằm giúp công đoạn vệ sinh khi cần thiết trở nên thuận lợi hơn; tránh tình trạng vi khuẩn sinh sôi làm hỏng nấm. Bên cạnh đó, họ thường ưu tiên sử dụng khuôn nhựa trong suốt thay cho khuôn gỗ; như thế sẽ giúp quá trình sinh trưởng của nấm dễ quan sát hơn.

Điểm nổi bật của vật liệu nấm là khả năng tự phân hủy; khi được sử dụng sẽ hạn chế đáng kể lượng rác thải tồn đọng trong môi trường. Có thể xem đây là một phương án hữu ích thay thế cho nhựa; vốn là vật liệu được sử dụng nhiều trong xây dựng từ trước đến nay.

2.2. Tạo ra các sản phẩm nội thất

Tạo ra các sản phẩm nội thất.

Thế giới từng chứng kiến hai nhà thiết kế Sebastian Cox và Ninela Ivanova từ Anh Quốc; thực hiện ý tưởng kết hợp nấm với gỗ bào nhằm tạo nên các sản phẩm nội thất gia dụng. Từ hỗn hợp nói trên, hai nhà sáng chế đã cho ra những chụp đèn; bàn ghế tiện dụng, độc đáo cùng tính thẩm mỹ cao. Ưu điểm dễ thấy của dòng sản phẩm này là nhẹ, bền và chắc chắn; có thể coi là giải pháp hữu ích thay thế phương thức sản xuất đồ nội thất truyền thống.

2.3. Tạo ra các thiết bị điện tử

Nhưng các nhà nghiên cứu châu Âu trong lĩnh vực máy tính, sinh học và kiến trúc; còn đi một bước xa hơn. Họ đề xuất phát triển một chất nền cấu trúc sử dụng sợi nấm sống; cùng với các hạt nano và polyme, để tạo ra các thiết bị điện tử dựa trên sợi nấm.

Mạng lưới sợi nấm sẽ hoạt động tích cực về mặt tính toán; làm phát sinh các tính năng hoàn toàn mới dựa trên tính sinh học cho các đồ tạo tác và vật liệu kiến trúc; chẳng hạn như tự điều chỉnh, thích ứng, ra quyết định, tăng trưởng và tự sửa chữa; thêm lợi thế và giá trị mới cho các đồ tạo tác kiến trúc và môi trường; và cung cấp một mô hình thay thế hoàn toàn cho ‘tòa nhà thông minh’ hiện đại dựa nhiều vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật.

3. Ứng dụng trong lĩnh vực thiết kế, xây dựng

Sợi nấm có thể thay thế vật liệu cho ngành thiết kế xây dựng.

Sử dụng sợi nấm trong chế tạo gạch xây dựng là phương án hoàn toàn khả thi. Thông thường, gạch được tạo nên từ quy trình nung sấy nguyên liệu phức tạp; nhưng gạch làm từ nấm thì hoàn toàn khác. Chỉ cần đặt các hòn gạch này cạnh nhau, những sợi nấm với đặc tính sinh học vốn có; sẽ phát triển với mật độ ngày càng dày đặc, qua đó liên kết và bện chặt những viên gạch; hợp chúng lại thành một khối bền chắc.

Hơn thế, các sản phẩm khác làm từ sợi nấm có thể kể đến như tòa tháp hữu cơ; tại trụ sở viện nghệ thuật New York, Mỹ do Công ty kiến trúc The Living thực hiện; đã đoạt giải thưởng tại hạng mục Chương trình Kiến trúc sư trẻ của năm 2014; hay những tấm ván lướt sóng có khả năng phân hủy sinh học do Surf Organic; một thương hiệu tại California sáng chế; những chiếc bàn làm từ nấm cũng mang những dáng dấp độc đáo; chắc chắn sẽ là ý tưởng hay trong thiết kế nội thất phòng ngủ.

VLXD.org (TH)