Tính đến hết năm 2016, tổng công suất thiết kế các chủng loại vật liệu xây không nung (VLXKN) đạt khoảng bảy tỷ viên quy tiêu chuẩn (QTC)/năm, trong đó đã sản xuất 6,5 tỷ viên QTC/năm. Tuy nhiên, chỉ có gạch xi măng cốt liệu có mức tiêu thụ cao, khoảng 5,7 tỷ viên QTC, đạt khoảng 98% lượng sản xuất, còn gạch không nung loại nhẹ (gạch bê tông khí chưng áp, bê tông bọt) mới đạt khoảng 0,55 tỷ viên trên tổng công suất khoảng 1,2 tỷ viên QTC. So với mục tiêu đề ra trong Chương trình phát triển VLXKN, lượng sản xuất, tiêu thụ hiện nay đã hoàn thành, nhưng để đạt tới mục tiêu đóng góp 30 đến 40% tổng lượng vật liệu xây đến năm 2020 vẫn còn khá nhiều chông gai.
Phó Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam Lê Văn Tới nhận định, ở góc độ người thực hiện, còn nhiều cản trở chính như thói quen sử dụng gạch đất sét nung truyền thống; lợi ích từ việc sản xuất, sử dụng vật liệu cũ sẽ bị đụng chạm khi vật liệu mới thay thế; tính tùy tiện trong thiết kế, thi công công trình và sự thờ ơ đối với mục tiêu chung, tiết kiệm tài nguyên, bảo đảm môi trường. Ở góc độ quản lý, tồn tại bốn vướng mắc gây chậm trễ trong thực hiện: thiếu một số hướng dẫn trong cơ chế chính sách, dẫn đến thực tế triển khai gặp khó, đơn cử như vay vốn ưu đãi đầu tư; thiếu các tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật cần thiết; phát triển công trình xanh, thân thiện môi trường chưa được quan tâm đúng mức; thiếu đôn đốc trong quản lý, công tác thanh kiểm tra, xử phạt chưa phát huy tác dụng.
Mặc dù vậy, do lượng tiêu thụ trong nước ngày càng được cải thiện khiến nhiều nhà đầu tư đã và đang mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực này nhằm chiếm lĩnh thị trường, đón đầu xu thế phát triển.
Công ty Gạch khối Tân Kỷ Nguyên đã đầu tư thêm dây chuyền 2 sản xuất gạch bê-tông khí chưng áp công suất 150 nghìn m3/năm. Trước đây 80% sản lượng của công ty xuất khẩu sang thị trường Đài Loan (Trung Quốc) và Singapore, nhưng hiện tiêu thụ tại khu vực TP. Hồ Chí Minh tăng và lượng xuất sang nước ngoài đã giảm xuống còn 50% sản lượng. Nhưng tiêu biểu hơn cả là các đơn vị sản xuất gạch xi măng cốt liệu.
Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Gạch Khang Minh Đặng Việt Lê cho biết, hiện nay công ty có sáu dây chuyền sản xuất gạch xi măng cốt liệu với tổng công suất 200 triệu viên QTC/năm và dự kiến trong năm 2018 sẽ tiếp tục đầu tư thêm bốn dây chuyền với công suất tương tự, nâng tổng công suất của công ty lên gấp đôi, khoảng 400 triệu viên QTC/năm.
Thực tế, thị trường gạch không nung vẫn đang rộng mở và đầy tiềm năng đối với các nhà đầu tư. Đồng thời, nhiều công trình đã sử dụng hơn 80% VLXKN như dự án khu nhà ở xã hội Ecohome, dự án nhà ở thương mại tại ngõ 102 Trường Chinh - Hà Nội.
Tính đến thời điểm này, tổng công suất thiết kế ba loại sản phẩm chính là: xi măng cốt liệu, bê tông khí chưng áp và bê tông bọt của vật liệu xây không nung chiếm hơn 24% so với tổng sản lượng vật liệu xây dựng, đạt mục tiêu đề ra trong Chương trình phát triển vật liệu xây không nung đến năm 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tuy nhiên, để hoàn thành mục tiêu nâng tỷ lệ này lên 30 đến 40% vào năm 2020 vẫn cần thêm nhiều chính sách tháo gỡ kịp thời những vướng mắc.
VLXD.org (TH)