Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế cho biết, cát tự nhiên là tài nguyên không tái tạo kịp và dần cạn kiệt khi khai thác, sử dụng quá mức, do vậy việc xác định lộ trình thực hiện ứng dụng khoa học công nghệ để sản xuất cát nghiền nhân tạo nhằm bổ sung, thay thế dần cát xây dựng tự nhiên là hết sức cần thiết.

Hiện nay, tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên – Huế vẫn còn diễn ra ngày càng tinh vi và phức tạp, có nhiều hộ gia đình sử dụng thuyền nhỏ khai thác bằng phương thức lặn xúc, gàu xúc tay và sử dụng thiết bị cơ giới nhỏ. Ngoài ra, còn có một số cá nhân, tổ chức còn khai thác cát, sỏi bằng máy hút, tàu cuốc khai thác trên phạm vi sông Hương, sông Bồ vào đêm khuya đến rạng sáng và bất chấp sự ngăn cản của chính quyền và các ngành chức năng.

Việc khai thác cát quá mức quy định dẫn đến sự khan hiếm nguồn khoáng sản tự nhiên này, Qua đó, UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tham mưu triển khai áp dụng cát nhân tạo trong các công trình sử dụng vốn nhà nước. Đây không phải là vật liệu mới xuất hiện, mà đã được nghiên cứu và đưa vào xây dựng tại một số nước trên thế giới cách đây 40 năm.

Ngày 21/7/2020, UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế đã ban hành Kế hoạch số 174/KH-UBND về việc triển khai sử dụng cát nghiền trong các công trình sử dụng vốn nhà nước do UBND tỉnh quản lý trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên – Huế. Theo đó, giai đoạn năm 2020-2021 sẽ chấm dứt hoàn toàn việc sử dụng cát tự nhiên làm vật liệu san lấp. Từ năm 2020, không sử dụng cát tự nhiên làm vật liệu xử lý nền móng và sản xuất gạch không nung; Tập trung khuyến khích các cơ sở khai thác và chế biến đá làm vật liệu xây dựng đầu tư bổ sung dây chuyền sản xuất cát nghiền đảm bảo tiêu chuẩn, phù hợp với công suất được cấp phép khai thác; Đẩy mạnh việc sử dụng cát nghiền trong sản xuất bê tông thương phẩm, các cơ sở sản xuất bê tông cấu kiện; sản lượng đáp ứng và đưa vào sử dụng khoảng 20% nhu cầu trên địa bàn toàn tỉnh, tương đương khoảng 331.000m3 (thực hiện đưa vào sử dụng trong các công trình vốn ngân sách nhà nước do UBND tỉnh quản lý).

Giai đoạn từ năm 2022 đến 2023, tiếp tục đẩy mạnh việc sử dụng cát nghiền trong sản xuất bê tông thương phẩm, các cơ sở sản xuất bê tông cấu kiện; Phấn đấu sản lượng đáp ứng và đưa vào sử dụng khoảng 50% nhu cầu trên địa bàn toàn tỉnh, tương đương khoảng 828.000m3 (thực hiện đưa vào sử dụng trong các công trình vốn ngân sách nhà nước do UBND tỉnh quản lý).

Theo TS Hồ Thắng – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, việc ứng dụng khoa học và công nghệ để sản xuất cát nghiền nhân tạo bảo đảm quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia, công khai các thông tin về hợp chuẩn, hợp quy, nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa trên thị trường là cần thiết, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp sản phẩm an toàn, đảm bảo chất lượng, môi trường và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nâng cao hiệu quả cạnh tranh và phát triển bền vững các sản phẩm chủ lực của địa phương.

Việc Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Sở Xây dựng tổ chức Hội thảo phát triển sản xuất cát nhân tạo từ nguồn vật liệu có sẵn thay thế cát lòng sông và công bố hợp quy sản phẩm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế hôm nay nhằm tạo nền tảng về thông tin, dữ liệu phục vụ xây dựng cơ chế và chính sách điều tiết thị trường, tăng cường kiểm tra nhà nước về chất lượng vật liệu xây dựng, hạn chế hàng hóa kém chất lượng, tăng khả năng tiêu thụ sản phẩm cát nhân tạo trên địa bàn tỉnh, góp phần bảo vệ môi trường và quyền lợi của người tiêu dùng. Hội thảo này cũng nhằm giải quyết bài toán đầu ra cho sản phẩm.

VLXD.org (TH)