Tình trạng đầu tư tràn lan
trong ngành thép đang bộc lộ mặt trái của nó càng lúc gàng gay gắt khi
công suất của nhiều loại như phôi, thép xây dựng, thép tấm cán nguội,
ống thép, tôn mạ và sơn phủ màu đến nay đã vượt nhu cầu từ 1,5 đến 2
lần, kéo theo sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường.
Nhu
cầu tiêu thụ thép xây dựng cả nước trong năm 2015 dự báo gần 6 triệu
tấn, nhưng công suất thép xây dựng của các nhà máy trên cả nước hiện lên
đến 11 triệu tấn, vượt gần gấp đôi nhu cầu, theo số liệu về tình hình
sản xuất ngành thép trong nước năm 2014 được Bộ Công Thương đưa ra mới
đây.
Không
chỉ có thép xây dựng, tình trạng cung vượt từ 1,5 – 2 lần nhu cầu sử
dụng cũng xảy ra đối các nhà sản xuất phôi thép, tôn mạ và tôn phủ màu.
Cụ thể công suất phôi thép là 10 triệu tấn trong khi nhu cầu chỉ 5,5
triệu tấn/năm, công suất tôn mạ và sơn phủ màu đạt 2,5 triệu tấn/năm
nhưng tiêu thụ chỉ khoảng 1,3 triệu tấn/năm.
Chuyên
gia ngành thép Phạm Chí Cường, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam
cho biết, nguyên nhân chủ yếu của tình trạng cung vượt cầu là do trước
đây nhiều địa phương chạy đua cấp phép dự án thép tràn lan, không tuân
theo quy hoạch ngành thép.
Hậu
quả của tình trạng cung vượt cầu đã khiến cho nhiều doanh nghiệp trong
vài năm gần đây phải rút khỏi các dự án thép bởi tiềm lực tài chính yếu,
công nghệ thấp nên giá thành cao, khó cạnh tranh. Chỉ có một số doanh
nghiệp lớn, đủ tiềm lực vốn và đầu tư công nghệ cao hơn nên chất lượng
tốt hơn, xuất khẩu được là có thể trụ lại.
“Dù
ngành thép năm qua có tăng trưởng hơn 10% so với năm 2013, nhưng cũng
có nhiều doanh nghiệp chịu lỗ, dẹp bỏ sản xuất. Khu vực phía Bắc do cạnh
tranh khốc liệt hơn nên số nhà máy thép bị đóng cửa nhiều hơn.
Trong
một văn bản gởi Bộ Công Thương cuối năm 2014, ông Nguyễn Văn Sưa, Phó
chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), kiến nghị Bộ Công Thương cần tăng
cường rà soát các dự án thép nhằm loại bỏ các dự án đầu tư không hiệu
quả, tránh đầu tư tràn lan gây mất cân đối cung cầu thị trường thép
trong nước.
Đại
diện VSA cũng kiến nghị bộ ngành liên quan xây dựng các hàng rào thuế
quan và hàng rào kỹ thuật kiểm soát, ngăn chặn việc nhập khẩu tràn lan
các loại thép trong nước đang dư thừa công suất.
Theo TBKTSG