Số vụ vi phạm quyền lợi NTD vẫn cao

Chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2010, tại trụ sở của Trung ương Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ NTD Việt Nam (Vinastas) đã tiếp nhận tới 500 hồ sơ khiếu nại của NTD. Số vụ khiếu nại của NTD liên tục tăng hằng năm. Theo khảo sát của Vinastas năm 2010, có tới 62% số NTD mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng. Tuy nhiên, số người khiếu nại lại ít hơn nhiều so với thực tế bị thiệt hại. Nguyên nhân chính là do NTD có tâm lý ngại va chạm, sợ phiền hà hoặc mất thời gian và không biết việc khiếu nại có đem lại kết quả hay không... Những yếu tố đó khiến nhiều NTD bỏ qua những vi phạm của nhà sản xuất, kinh doanh mặc dù quyền lợi của mình bị xâm hại.

Mặc dù hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi NTD ngày càng hoàn thiện hơn cùng sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan chức năng, sự lên tiếng của dư luận xã hội và trình độ của NTD ngày càng được nâng lên, nhưng trên thực tế, việc bảo vệ quyền lợi của NTD vẫn còn bị hạn chế.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng – Vinastas, từ 1-7-2011, Luật Bảo vệ quyền lợi NTD sẽ được thực thi. Tuy nhiên, lâu nay, Nhà nước cũng đã có những điều luật nhằm răn đe những hành vi vi phạm quyền lợi NTD, song lại nằm rải rác ở những nghị định khác nhau, đồng thời nhiều quy định chưa thật cụ thể, rõ ràng... bởi vậy vô hình trung đã trở thành kẽ hở để không ít DN lợi dụng lách luật, từ chối giải quyết quyền lợi cho NTD, khiến công tác giải quyết khiếu nại gặp không ít khó khăn. Bên cạnh đó, nhiều vụ vi phạm quyền lợi NTD xảy ra nhưng việc xử lý chưa thật thoả đáng đã tạo ra tâm lý trong một bộ phận NTD là chưa mặn mà đến khiếu nại với Hội.

Thêm vào đó, số người dân hiểu rõ, hiểu sâu về Luật Bảo vệ người tiêu dùng còn chưa nhiều, do vậy họ chưa tự tìm cách bảo vệ quyền lợi của bản thân. Bởi vậy mới xảy ra tình trạng, NTD vẫn phải mua hàng kém chất lượng, thiếu về số lượng… mà vẫn đành “ngậm bồ hòn làm ngọt”.

NTD cần phải có ý thức tự bảo vệ mình

Bà Hoàng Thu Lý, ở phố Khâm Thiên, Hà Nội cho biết, hàng ngày đi chợ mua mớ rau, con cá, mua cân cam, cân táo, bị cân thiếu, cân “điêu” là chuyện “như cơm bữa” nhưng cũng chặc lưỡi cho qua vì cũng chẳng biết kêu ai, vả lại cũng chỉ là chuyện nhỏ nên không muốn làm to chuyện. Hầu hết NTD đều gặp phải những trường hợp tương tự như bà Lý, và họ đều không biết khiếu nại ở đâu.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng trăn trở, trên thế giới, người dân rất biết cách tự bảo vệ quyền lợi của mình, họ nắm rõ những quyền lợi mình được hưởng, bởi vậy, từ lâu NTD nhiều nước trên thế giới đã luôn hành động theo phương châm “tiền của chúng ta, quyền của chúng ta”. Và như vậy, NTD luôn nhận được những sản phẩm xứng đáng với đồng tiền mình bỏ ra. Còn ở Việt Nam, phần lớn người dân chưa biết rõ quyền của mình cũng như chưa biết cách bảo vệ quyền lợi của mình. Chính bởi vậy, công tác tuyên truyền Luật đến dân cần được đẩy mạnh hơn. Ngoài ra, bản thân người dân cũng cần phải tự tìm cách bảo vệ quyền lợi cho mình. Theo ông Hùng, tới đây, khi Luật Bảo vệ NTD được thực thi, cũng cần phải kèm theo đó những Nghị định riêng liên quan đến từng trường hợp vi phạm để xử lý một cách cụ thể và triệt để. Ví dụ, trường hợp tổ chức kinh doanh làm hàng giả, hàng nhái xử thế nào; trường hợp hàng kém chất lượng, bán hàng cân thiếu, cân “điêu”, hàng hết “date” xử lý thế nào... Có như vậy, lợi ích chính đáng của NTD mới được bảo vệ đầy đủ. Thêm vào đó, bản thân NTD cũng cần phải tự biết đấu tranh cho quyền lợi của mình. Chỉ cần NTD đấu tranh mạnh lên thì số vụ xâm hại quyền lợi NTD sẽ tự động giảm đi, bởi các nhà sản xuất, nhà phân phối gắn liền lợi ích của họ với NTD. “Sức mạnh to lớn của NTD là quyền tẩy chay sản phẩm. Quyền này chỉ được phát huy khi NTD ý thức được sức mạnh của mình”.