Tiêu thụ xi măng của Việt Nam trong năm 2023 đạt gần 90 triệu tấn (giảm 7% so với cùng kỳ), trong đó tiêu dùng nội địa giảm 10% so với so kỳ và xuất khẩu gần như đi ngang (giảm 1% so với cùng kỳ). Doanh thu thuần xi măng của các Công ty niêm yết giảm từ 20 - 27% so cùng so kỳ trong 9 tháng 2023.

Trong nửa đầu năm 2023, cổ phiếu ngành Xi măng diễn biến khá tích cực khi tăng mạnh 50% so với đầu năm (trong khi VNIndex tăng 11%), do giá than giảm so với cùng kỳ và nhà đầu tư kỳ vọng Chính phủ sẽ đẩy mạnh giải ngân cho các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng công. Tuy nhiên, trong nửa cuối năm 2023, giá cổ phiếu xi măng giảm mạnh.
 

Trong năm 2023, cổ phiếu ngành Xi măng biến động khá sát với chỉ số VNIndex do nhà đầu tư kỳ vọng lợi nhuận phục hồi.
 

Tính chung cả năm 2023, ngành Xi măng chỉ tăng 14,4%, cao hơn 2,3% so với chỉ số VNIndex. Điều này có thể là do do lợi nhuận năm 2023 của các cổ phiếu trong ngành ghi nhận lỗ hoặc gần như hòa vốn do sản lượng tiêu thụ xi măng thấp hơn dự kiến.

Sản lượng tiêu thụ xi măng dự báo sẽ chạm đáy trong quý 1/2024 và dần phục hồi trong suốt năm 2024. Biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp sản xuất xi măng cũng sẽ phục hồi trong năm 2024 nhờ giá than điều chỉnh.

Sau khi đạt đỉnh trong nửa cuối năm 2022, giá than giảm mạnh trong nửa đầu năm 2023 và sau đó tiếp tục dao động quanh vùng đáy cho đến nửa cuối năm 2023. Trong quý 4/2023, giá than trung bình ở Châu Âu giảm xuống 120 USD/tấn (giảm 51% so với cùng kỳ), giá than ở Úc giảm xuống 136 USD/tấn (giảm 65% so với cùng kỳ), giá than ở Trung Quốc giảm xuống 123 USD/tấn (giảm 35% so với cùng kỳ).

Trong nửa đầu năm 2024, dự báo giá than sẽ duy trì ổn định ở mức hiện tại khi mùa đông ở Bắc bán cầu đang đến gần (và các biện pháp trừng phạt đối với Nga vẫn có hiệu lực) giúp cân bằng với áp lực giảm từ giá dầu khí. Do đó, giá than được dự báo đầu vào trung bình cho các doanh nghiệp sản xuất xi măng sẽ giảm trong năm 2024 do mức nền giá than cao được thiết lập trong nửa đầu năm 2023. Biên độ lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp sản xuất xi măng kỳ vọng sẽ chạm đáy trong quý 1/2024, sau đó cải thiện dần trong các quý tiếp theo.

Theo đó, lợi nhuận các doanh nghiệp trong ngành Xi măng dự kiến sẽ tăng mạnh so với cùng kỳ trong năm 2024 do sản lượng tiêu thụ phục hồi trên điểm hòa vốn và chi phí than đầu vào giảm. Lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất xi măng dự báo sẽ vẫn gặp khó khăn trong nửa đầu năm 2024 (có thể ghi nhận lỗ ròng) và phục hồi dần trong nửa cuối năm 2024. Tuy nhiên, xét về giá trị tuyệt đối, lợi nhuận có thể sẽ vẫn yếu (thấp hơn năm 2022) do sản lượng tiêu thụ phục hồi chậm và chi phí quản lý và bán hàng không thay đổi.

Các cổ phiếu ngành Xi măng trong nước nước hiện giao dịch ở mức P/E dự phóng là 42x cho năm 2024, cao hơn nhiều so với mức trung bình 10 năm là từ 7x - 23x (không bao gồm năm 2023 do lỗ/lợi nhuận gần như bằng 0), mức định giá ngành đã phản ánh hết kỳ vọng phục hồi lợi nhuận. Các nhà đầu tư nên chờ cơ hội khi hoạt động xây dựng được cải thiện hoặc cho đến khi giá cổ phiếu trở về mức hợp lý hơn (trong nửa đầu năm 2024 dự kiến sản lượng tiêu thụ và lợi nhuận vẫn yếu).
 

VLXD.org (TH/ SSI)