Trong vài năm gần đây, ngành Xi măng luôn trong tình trạng cung vượt cầu. Số liệu của VNCA cho thấy công suất của các nhà máy đã đạt gần 130 triệu tấn, trong khi tiêu thụ trong nước chỉ khoảng 65 triệu tấn. Doanh nghiệp phải đẩy mạnh xuất khẩu để giải phóng lượng hàng dư thừa.

10 tháng năm 2023, xuất khẩu xi măng và clinker đạt 26,2 triệu tấn, không biến động nhiều so với cùng kỳ năm 2022. Phó Chủ tịch VNCA, ông Lương Đức Long dự báo tiêu thụ xi măng năm 2023 có thể đạt tối đa 90 triệu tấn, trong đó xuất khẩu dự kiến khoảng 30 triệu tấn.
Thực tế xi măng chỉ bảo quản trong khoảng 60 ngày, trong khi clinker có thể dự trữ tới 6 tháng. Hai sản phẩm này chỉ khác nhau ở công đoạn nghiền, do vậy các nước có xu hướng nhập nhiều clinker hơn xi măng. Tuy nhiên, sản phẩm này lại đang phải chịu mức thuế xuất khẩu khá cao, lên tới 10%, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Mặt khác, clinker không được hưởng chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) cũng khiến doanh nghiệp gặp khó khăn.

Clinker là sản phẩm công nghệ cao, không phải nguyên liệu thô nhưng lại chưa được đối xử bình đẳng như một loại hàng hóa. Do vậy, chúng tôi đề nghị đưa clinker vào sản phẩm được hoàn VAT, ông Long nói.