Tại buổi tọa đàm, nhiều chuyên gia cũng chỉ ra những bất cấp trong hoạt quản lý khai thác khoáng sản. TS Lê Ái Thụ, Liên minh Khoáng sản cho rằng, Luật Khoáng sản 2010 là dấu mốc quan trọng trong lĩnh vực địa chất và khoáng sản. Tuy nhiên từ khi Luật có hiệu lực tới nay, các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết Luật chậm được ban hành dẫn đến nhiều khó khăn trong quá trình triển khai.

“Có những quy định còn nhiều vướng mắc, chẳng hạn như tại khoản 2 Điều 77 Luật Khoáng sản 2010 thì tiền cấp quyền được xác định căn cứ vào giá, trữ lượng, chất lượng khoáng sản, loại hoặc nhóm khoáng sản, điều kiện khai thác khoáng sản. Tuy nhiên thực tế nhiều năm qua, nhiều tổ chức, cá nhân vẫn chưa hiểu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản là gì và được hiểu như thế nào. Vì trong luật và các văn bản hướng dẫn đều không giải thích”, ông Thụ nói.

“Bên cạnh đó, quy định đấu giá quyền khai thác khoáng sản còn có những bất cập. Việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản tại các mỏ khoáng sản chưa thăm dò là không khả thi. Bởi cơ quan có thẩm quyền bán đấu giá cũng không hiểu được giá trị của vật mình đem đi bán đấu giá. Do đó, việc đấu giá quyền khai thác khoảng sản của Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa được thực hiện tại bất kỳ khu vực nào. Còn tại các địa phương cũng chỉ có vài mỏ được đấu giá”, ông Thụ cho biết.
Ông Lại Hồng Thanh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Khoáng sản cho biết, vừa qua Chính phủ đã ban hành Nghị định 158/2016/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Khoáng sản. Nghị định này sẽ có hiệu lực vào ngày 15/1/2017, kỳ vọng sẽ giải quyết những bất cập đang tồn tại hiện nay.

“Nghị định đưa ra quy định về chế tài xử phạt đối với những doanh nghiệp khai báo không trung thực về trữ lượng khai thác khoáng sản, bổ sung quy định trách nhiệm lập sổ sách chứng từ, cách tính sản lượng của doanh nghiệp. Ngoài ra, doanh nghiệp khai thác khoáng sản phải lắp trạm cân và camera tại các điểm khai thác như từ nơi khai thác nguyên sơ qua kho chứa tạm, từ kho chứa tới khu vực chế biến. Điều này sẽ góp phần giảm thiểu việc khai sai, gian lận của doanh nghiệp”, ông Thanh cho hay.

Đối với việc đấu giá khai thác khoáng sản, ông Thanh thừa nhận trên thực tế triển khai còn nhiều lúng túng. Tuy nhiên, hiện nay 27 tỉnh thành phố đã phê duyệt đấu giá khai thác khoáng sản cho hơn 300 mỏ và 10 tỉnh đã đấu giá thành công 124 mỏ, trong đó có cả những mỏ chưa thăm dò.

“Đối với những mỏ lớn thuộc quyền đấu giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa thực hiện được là do chưa đủ điều kiện để tổ chức. Theo quy định, đấu giá phải có tối thiểu từ 3 tổ chức và có số vốn chủ sở hữu trên 50 tỷ đồng. Tuy nhiên thời gian qua khi bán hồ sơ thì số một số doanh nghiệp tham gia không đủ điều kiện nêu trên. Tại Nghị định 158 cũng đã sửa lại số DN tham gia tối thiểu còn 2 doanh nghiệp. Thời gian tới Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thực hiện đấu giá những mỏ khoáng sản này”, ông Thanh chia sẻ./.