Cát xây dựng là nguyên liệu không thể thiếu trong tất cả các công trình xây dựng từ nhỏ đến lớn. Theo tính toán của Viện Vật liệu xây dựng thì nhu cầu sử dụng cát xây dựng cả nước hàng năm khoảng 130 triệu m³, trong khi công suất cấp phép khai thác cát xây dựng khoảng 62 triệu m³/năm. Như vậy, chỉ đáp ứng được từ 40 - 50% nhu cầu, sự thiếu hụt nghiêm trọng này sẽ kéo theo nhiều hệ lụy.

Theo Cục Kinh tế xây dựng thuộc Bộ Xây dựng, trong nửa đầu năm 2022, giá cát xây dựng trên cả nước có xu hướng tăng nhưng không có sự biến động bất thường. Mức tăng được ghi nhận bình quân tỷ lệ 1,53% hàng tháng; riêng loại cát vàng chuyên dùng để đổ bê tông thì mức giá bán ngoài thị trường dao động khoảng từ 420.000 - 460.000 đồng/m³. Đến nửa cuối năm 2022, giá cát tiếp tục tăng thêm từ 1 - 2%.

Đơn cử tại tỉnh Đắk Nông, vào cuối tháng 11/2022, cát xây được bán với giá hơn 500.000 đồng/m³. Cát tô có giá cao hơn, khoảng gần 600.000 đồng/m³. Đây là mức giá rất cao so với nhiều năm trở lại đây. Thế nhưng đầu tháng 12, giá cát liên tục xác lập kỷ lục mới. Cụ thể, cát xây giá 550.000 đồng/m³ trở lên. Cát tô dao động khoảng 650.000 đồng/m³.